Program Management Unit for Human Resources and Institutional Development, Research and Innovation (PMU-B)
“Advancing Research, Empowering Talent, Transforming the Future.”
หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนากำลังคนและทุนด้านการพัฒนาสถาบันอุดมศึกษาการวิจัยและการสร้างนวัตกรรม (บพค.) “มุ่งมั่นพัฒนางานวิจัย ส่งเสริมบุคลากร และสร้างอนาคตใหม่”
บพค. เป็นองค์กรชั้นนำด้านการบริหารและจัดการทุนเพื่อพัฒนากำลังคนและงานวิจัยขั้นแนวหน้า โดยมุ่งสร้างศักยภาพการแข่งขันของประเทศไทยในเวทีโลก ผ่านความร่วมมือระดับนานาชาติและการส่งเสริมเทคโนโลยีที่เปลี่ยนโลก เทคโนโลยีที่รองรับการพัฒนาอุตสาหกรรมและบริการแห่งอนาคต และเทคโนโลยีที่แก้ปัญหาท้าทายทางสังคมอย่างยั่งยืน พร้อมยกระดับมาตรฐานการศึกษา งานวิจัย และโครงสร้างพื้นฐานด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และสร้างระบบนิเวศที่เอื้อต่อการพัฒนาองค์ความรู้และการนำไปใช้ประโยชน์ในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ
Highlight
6 Critical Technology Platforms with Strategic Potential for Thailand's Economic Development
นอกจากการส่งเสริมและสนับสนุนกลุ่มวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีพื้นฐานตามสาขาแล้ว กลุ่มเทคโนโลยีสำคัญที่มีศักยภาพต่อการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศไทยได้ 6 กลุ่มเทคโนโลยี จากการศึกษาข้อมูลยุทธศาสตร์ชาติโดยสำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ นโยบายรัฐบาล นโยบายเร่งด่วนของประเทศ นโยบายของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม และกรอบนโยบายและยุทธศาสตร์การอุดมศึกษา พ.ศ. 2563 –2570 แผนด้านวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม พ.ศ. 2566 - 2570 ประกอบด้วย
(1) แพลตฟอร์มเทคโนโลยีดิจิทัลและการประมวลผล (Digital & Computing Technology)
จากข้อมูลภาพรวมเศรษฐกิจดิจิทัล โดยสำนักงานคณะกรรมการดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สดช.) พบว่าปี 2565 มีมูลค่าทางเศรษฐกิจดิจิทัลรวม 2.117 ล้านบาท ซึ่งมีสัดส่วนร้อยละ 12.19 เทียบกับมูลค่าผลิตภัณฑ์มวลรวมใประเทศอีกทั้งแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 ยังมีการกำหนดเป้าหมายการยกระดับมูลค่าเศรษฐกิจดิจิทัลของไทยที่ร้อยละ 30 ของมูลค่าผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ ในปี 2570
(2) แพลตฟอร์มเทคโนโลยีเซนเซอร์และอิเล็กทรอนิกส์ (Sensor & Electronics Technology)
จากรายงานของสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย ในปี 2564 ประเทศไทยมีมูลค่าการส่งออกสินค้าอิเล็กทรอนิกส์สูงถึง 1.134 พันล้านบาท ซึ่งอยู่ในอันดับที่ 14 ของโลก และอันดับที่ 4 ของอาเซียน รองจากสิงคโปร์ (5.109 พันล้านบาท), เวียดนาม (3.645 พันล้านบาท) และมาเลเซีย (2.975 พันล้านบาท) โดยสินค้าหลักที่ไทยส่งออก ได้แก่ ฮาร์ดดิสก์ไดรฟ์ (HDD) และ แผงวงจรรวม (PCBA).th globally and 4th in ASEAN, trailing Singapore, Vietnam, and Malaysia with export values of 5,109, 3,645, and 2,975 billion baht respectively. Thailand’s primary electronics exports include HDDs and PCBA integrated circuits.
(3) แพลตฟอร์มเทคโนโลยีชีวภาพ (Biotechnology) จากรายงาน Precedence Research
ภายใต้อุปสงค์ของเทคโนโลยีชีวภาพที่เพิ่มขึ้นก้าวกระโดดอย่างต่อเนื่องในอัตราเฉลี่ยต่อปีถึงร้อยละ 11.5 ส่งผลทำให้เกิดการแข่งขันในอุตสาหกรรมโดยเฉพาะภาคการวิจัยและพัฒนาเติบโตขึ้นอย่างรวดเร็วด้วยธุรกิจด้านเทคโนโลยีชีวภาพซึ่งเกิดจากการผสมผสานระหว่างเทคโนโลยี และองค์ความรู้ด้านต่าง ๆ ของวิทยาศาสตร์มาประยุกต์ใช้กับสิ่งมีชีวิต เช่น เทคโนโลยีชีวเภสัชกรรม (Biopharmacy) เทคโนโลยีอุตสาหกรรมชีวภาพ (Bioindustries) เทคโนโลยีเกษตรชีวภาพ (Bioagriculture) เทคโนโลยีการให้บริการด้านชีวภาพ (Bio services) และชีวสารสนเทศ (Bioinformatics) โดยในปี 2566 อุตสาหกรรมเทคโนโลยีชีวภาพมีมูลค่ากว่า 1.38 ล้านล้านเหรียญสหรัฐฯ
(4) แพลตฟอร์มเทคโนโลยีด้านพลังงานสะอาดและลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (Clean Energy Related Technology and Decarbonisation)
จากการประชุมภาคีอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศครั้งที่ 26 (COP26) ประเทศไทยซึ่งเป็นหนึ่งในภาคีได้ประกาศเป้าหมายสำคัญว่าประเทศไทยจะเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality) ในปี ค.ศ. 2050 และปล่อยก๊าซเรือนกระจกสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero) ในปี ค.ศ. 2065 การสนับสนุนและพัฒนาเทคโนโลยีพลังงานสะอาดและลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก จึงเป็นกลไกสำคัญในการบูรณาการเทคโนโลยีการผลิตพลังงานไฟฟ้าทางเลือกในอนาคต และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
(5) แพลตฟอร์มเทคโนโลยีวัสดุขั้นสูง (Advanced Materials Technology)
จากการรายงานข้อมูลโดยสำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม ได้จัดให้กลุ่มวัสดุขั้นสูงเป็นอุตสาหกรรม 2nd Wave S-curve ที่จำเป็นต้องมีการปฏิรูปจากเดิมในกลุ่มสิ่งทอและเครื่องนุ่มห่ม เครื่องหนัง อัญมณีเครื่องประดับ โลหะ ไม้แปรรูป แก้วและกระจก ปูนซีเมนต์ และเซรามิก เป็นวัสดุคอมโพสิตซึ่งได้รับการพัฒนาผ่านเทคโนโลยีในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่มีความทนทาน ยั่งยืน และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมที่สามารถรองรับการเปลี่ยนแปลงในอนาคต
(6) แพลตฟอร์มเทคโนโลยีขั้นแนวหน้าที่เกี่ยวข้องในแผนด้าน ววน. (Frontier Technology)
กลุ่มเทคโนโลยีนี้ประกอบด้วย 3 สาขาหลัก ได้แก่: 1. เทคโนโลยีระบบโลกและอวกาศ (Earth and Space Systems Technology) ซึ่งไม่ได้จำกัดอยู่เฉพาะด้านการสำรวจอวกาศเท่านั้นแต่ยังเป็นเทคโนโลยีที่ช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตของมนุษย์ ด้วยการพยากรณ์และการติดตามสภาวะอากาศที่มีความแม่นยำมากขึ้น เป็นเครื่องมือสำคัญในการสำรวจทรัพยากรธรรมชาติ รวมถึงเทคโนโลยีดาวเทียมที่ช่วยทำให้การสื่อสารในพื้นที่ห่างไกลสามารถดำเนินการได้อย่างสะดวก 2. เทคโนโลยีฟิสิกส์พลังงานสูงและพลาสมา (High Energy Physics and Plasma Technology) ซึ่งถูกนำไปประยุกต์ใช้ในกระบวนการผลิต เช่น การเคลือบผิววัสดุ การผลิตแผงเซลล์แสงอาทิตย์ การใช้ประโยชน์พลาสมาในทางการแพทย์เพื่อฆ่าเชื้อโรค และการบำบัดโรคมะเร็ง 3. เทคโนโลยีควอนตัม (Quantum Technology) ซึ่งมีการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีควอนตัมในการค้นพบวัสดุใหม่ ๆ ที่มีคุณสมบัติพิเศษและเหมาะต่อการใช้งานด้านเฉพาะ เช่น วัสดุที่นำความร้อนได้ดี มีความทนท่านต่อการกัดกร่อน น้ำหนักเบา สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ในหลายอุตสาหกรรม
- การสนับสนุนให้เกิดการพัฒนาด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีใน 6 แพลตฟอร์มเทคโนโลยีข้างต้น จะช่วยให้ประเทศไทยมีสมรรถนะในการรองรับสถานการณ์การเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นได้อย่างทันท่วงที ส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตผ่านและยกระดับผลิตภัณฑ์และการให้บริการด้วยเทคโนโลยีที่ประเทศไทยเป็นเจ้าของเพื่อเป็นการสร้างโอกาสใหม่ในการพัฒนาอุตสาหกรรมอนาคตของประเทศ รวมถึงยังช่วยยกระดับฐานขีดความสามารถในการแข่งขันทางเศรษฐกิจซึ่งต่อยอดจากการใช้เทคโนโลยีขั้นสูงในการยกระดับการผลิตและการให้บริการของอุตสาหกรรมแห่งอนาคต จึงต้องมีแนวทางการลงทุนตามจุดมุ่งเน้นสำคัญของแต่ละแพลตฟอร์มเทคโนโลยีอย่างครอบคลุมและจำเพาะเจาะจง เพื่อให้การลงทุนของประเทศสามารถสร้างผลกระทบได้สูงสุดในวงกว้าง
โอกาสความร่วมมือ (Collaboration Opportunities)
บพค. เป็นหนึ่งใน 9 หน่วยบริหารและจัดการทุน (PMUs) ภายใต้ระบบวิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม (SRI System) โดยมีบทบาทสำคัญในการบริหารจัดการทุนวิจัยเพื่อเสริมสร้างศักยภาพของประเทศใน 4 ด้านหลัก ได้แก่: Brainpower: การพัฒนากำลังคนและบุคลากรวิจัยที่มีคุณภาพ Frontier Research: การสนับสนุนงานวิจัยแนวหน้าที่มีศักยภาพในการเปลี่ยนแปลงประเทศ Institutional Development: การยกระดับขีดความสามารถของสถาบันวิจัยและอุดมศึกษา Infrastructure in Science, Technology and Innovation (STI): การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม
ประเด็นสำคัญสำหรับความร่วมมือ:
Talent Development
จัดสรรทุนพัฒนากำลังคนในสาขาที่จำเป็นต่อการพัฒนาประเทศ ให้สอดคล้องกับนโยบายและยุทธศาสตร์ของรัฐ
Research & Innovation
สนับสนุนทุนการศึกษาและทุนวิจัย เพื่อพัฒนาบุคลากรระดับสูงให้มีศักยภาพระดับสากล
Institutional Support
ส่งเสริมและพัฒนาสถาบันอุดมศึกษาและสถาบันวิจัย เพื่อเพิ่มขีดความสามารถด้านการวิจัยและนวัตกรรมของประเทศ
Scientific Infrastructure
สนับสนุนการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี เพื่อรองรับการเติบโตของระบบวิจัยและนวัตกรรมอย่างยั่งยืน
Activities
ช่องทางโซเชียลมีเดีย
Closing Note
บพค. มุ่งมั่นดำเนินบทบาทในฐานะ "กลไกเร่ง" ที่ทรงประสิทธิภาพในการส่งเสริมการพัฒนาศักยภาพของประเทศใน 3 ด้านหลัก ได้แก่ : Brainpower: การพัฒนากำลังคนที่มีคุณภาพและทักษะสูงในสาขาสำคัญ Frontier Research: การสนับสนุนงานวิจัยแนวหน้าที่มีศักยภาพในการเปลี่ยนแปลงประเทศ STI Infrastructure: การลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม โดยมีเป้าหมายเพื่อยกระดับขีดความสามารถของประเทศไทยในการรับมือกับการเปลี่ยนแปลงในอนาคต สร้างโอกาสใหม่ทางเศรษฐกิจ และเสริมสร้างความสามารถในการแข่งขันอย่างยั่งยืน
